ساخت كابينت آشپزخانه به وسيله صفحات فشرده چوبي MDF
مقدمه:
از روزگاران قديم طبقات چوبي و سنگي در محيط خانه و محل کار جهت استفاده از فضا، وجودداشته و مورد استفاده قرا رمي گرفته، امروزه با توجه به محدوديت منابع، بالا بودن قيمت چوب هاي ماسيو، وزن بالاي چوب مايسو و پيشرفت علوم استفاده از موادي همچون تخته خرده چوب، تخته فيبر (MDF) و انواع پانلها با روکش طبيعي يا مصنوعي بيشتر مورد توجه قرار گرفته است.
حال در اين جا سعي ميشود تا مراحل ساخت کابینت آشپزخانه به وسيله صفحات فشرده چوبي به طور کامل توضيح داده شود. به طور کلي ساخت کابينت آشپزخانه شامل دو مرحله ميشود، مرحله اول ساخت کابينت و مرحله دوم شامل نصب کابينت در آشپزخانه ميباشد…
* مرحله ساخت کابينت :
اين مرحله شامل قسمت هاي ۱- طرح اوليه (پيش طرح) ۲- اندازه برداري براي اجراي طراحي و ساخت دقيق ۳- طراحي ۴- انتخاب نوع مصالح مصرفي ۵- محاسبه اندازه هاي برش کاري ۶- اجراي برش کاري ۷- عمليات لبه چسباني ۸- شيار زدن ۹- سوراخ زني ۱۰- مونتاژ کاري و در آخر حمل و نقل کابينت است. ۱- پيش طرح: پيش طرح به منظور ايجاد منظره اي از طرح نهايي در ذهن خريدار ميباشد، به نحوي که بتوان توضيحاتي را از روي آن براي خريدار بيان نمود و سليقه و خواست او را در طراحي اصلي پياده نمود.
۲- اندازه برداري براي اجراي طراحي و ساخت دقيق:
در اين مرحله به محيط اجراي طرح ياهمان آشپزخانه رفته و محل هايي که کابينت بايد براي آن ساخته شود معين مي‌گردد، در اين قسمت بايد به نکاتي توجه شود که مواردي از آن را توضيح مي دهيم: ۱- براي تعيين محل اجاق گاز بايد ابتدا نوع آن مشخص شود که صفحه اي يا معمولي است. اگر صفحه اي باشد با توجه به اندازه آن، آن را بر روي صفحه کار نصب مي نمايم براي و محيط زير صفحه کار کابينت مي سازيم. اگر نوع اجاق گازمعمولي بود محل نصب آن را در طرح به اندازه m 90 خالي گذاريم، در مشخص نمودن محل نصب اجاق گاز بايد به مواردي چون انشعاب لوله گاز، برق و دودکش هود در آشپزخانه توجه نمود.
۲- باتوجه به نوع هود محل آن را در طرح مشخص مي کنيم و مشخص ميشود که به کابينت نياز دارد يا ندارد. محيط لازم براي نصب هود از ۶۰ cm تا ۹۰cm متغيير است.
۳- محل نصب لباس شويي در طرح مشخص مي‌گردد و محل آن به اندازه ۶۰cm خالي گذاشته ميشود.
۴- براي ظرف شويي همانند لباس شوي عمل مي کنيم.
۵- براي يخچال پس از معين شدن محل آن در طرح بايد به مقدار ۹۵cm * 180cm از محيط به آن اختصاص داد.
۶- تعيين محل سينک در طرح با توجه به انشعاب لوله آب و اندازه آن که از ۶۰cm تا ۱۲۰cm متغير است صورت ميگ يرد.
۷- تعيين محل هاي باقيمانده براي طراحي مثل دوسري کشو در کجاي آشپزخانه قرار دهيم.
۳- طراحي:
در طراحي با توجه اندازه هاي بدست آمده در مرحله قبل مي‌توان طرح را به صورت دستي يا به کمک رايانه تهيه کرد. طرح دستي اجراي طرح مهندسي بر روي کاغذ ترسيم است. و طرح کامپيوتري به کمک نرم افزارهاي طراحي مانند ۳Dma Catia و … صورت مي گيرد. در طراحي آشپزخانه بايد مواردي همچون طرح کابينت، رنگ آشپزخانه نور پرده، ميز صندلي، گل و گياه و… را در نظر داشت. در طراحي بايد نوع سيستم آشپزخانه مشخص گردد آشپزخانه را مي‌توان راهرويي، L شکل، U شکل و يا V شکل طراحي نمود. چيدمان کابينت بايد به گونه اي باشد که اولاً تشکيل و مستحکم باشد ثانياً تمام وسايلي که در يک زمان خاص مورد احتياج است در کوتاهترين زمان ممکن قابل دسترس باشد. به اين نکته مثلث دستيابي آشپزخانه مي گويند، اضلاع اين مثلث عبارتند از: يخچال، سينک و اجاق گاز ميباشد که به ترتيب هر کدام محل دپوي مواد اوليه آشپزخانه محل آماده سازي و پردازش مواد و بالاخره عمليات پخت و پز مواد است. از آنجا که بيشترين وقت آشپز حول اين سه مرحله گرفته ميشود، نزديکي آن به يکديگر موجب سهولت در کار خواهد شد. آخرين مرحله در طراحي تکميل ساختمان آشپزخانه که در حقيقت وارث تمامي محاسن ومعايب مهندسان معماران و استادکاران است ميباشد. از اين سو مي بايست با تمامي مسائل و معايب احتمالي کار ساختمان که به جاي گذاشته شده است کنار‌آييد و از سوي ديگر تمامي تلاش را به اين نکته معطوف کند که زيباترين طرح ممکن را براي فضاي آشپزخانه فراهم آورد تا تمام آنچه را که وظيفه اصلي کابينت است به جا آورده شد.
۴- انتخاب نوع مصالح مصرفي:
براي ساخت بدنه هاي کابينت از پانلهاي لايه اي، تخته خرده چوب و MDF با روکش هاي طبيعي و مصنوعي ماندن سترون ملامينه، فرميکا، تخته خرده چوب و… استفاده ميشود و براي صفحات رويه کابينت نيز که مستقيماً در معرض نفوذ آب، سائيدگي حرارت و ديگر عوامل فرسايشي قرار دارد از پانل هايي با ضخامت ۴۰mm تا ۳۶mm با روکش هايي از جنس فرميکا MPL و ديگر روکش هاي مقاوم در برابر فرسايش استفاده مي‌کند. ديگر مواد مورد استفاده که در ساخت کابينت مي‌توان نام برد شامل نوار PVC لولاي گازور انواع پکيچ (۴cm, 1/5cm,1cm) چسب، دستگير، ريل کشو، سبداً بچکان و … نام برد.
۵- محاسبه اندازه برش کاري:
در اين مرحله بايد ابتدا اندازه برش هايي با ضخامت مشترک را مشخص نود مانند بدنه هاي کابينت زميني يا ديواري در محاسبه اندازه برش بايد به مسائل زير توجه نمود. طي ساليان گذشته در مورد کابينت هاي زميني عمق يونيت معادل ۴۵cm و عرض صفحات رويه کابينت هاي زميني ۵۰cm بود ولي از اوايل دهه ۸۰ که براي اولين بار در ايران توليد شد استفاده از صفحات لبگرد با عرض ۶۰cm و عمق ۵۶cm و ارتفاع ۷۲cm افزايش يافت اين ابعاد براي يونت زميني ابعاد استاندارد شده‌اند. عمق ۵۶cm با احتساب ضخامت درب ميباشد يعني عمق کابينت بدون درب ۵۴/۵cm ساخته ميشود. يونيت هاي ديواري به عمق ۳۰cm تا ۳۵cm و ارتفاع cm70 تا cm90 است که با توجه به ابعاد آشپزخانه انتخاب مي‌شوند. بايدتوجه داشت که طول کابينت هاي سينک cm90 تا cm120 کابينت گاز صفحه اي cm90 کابينت ميني سوپر cm30 عرض و ارتفاع cm185.
۶- اجراي برش کاري:
در ابتداي امر بايد توجه کرد که برش درب ها نماي اپن و طبقه هاي داخلي کابينت بعد از نصب کابينت ها در آشپزخانه صورت مي گيرد. به طور کل برش کاري در دو مرحله صورت مي گيرد مرحله اول به اصطلاح خرد کردن ورقه است و مرحله ديگر اندازه بري تخته ها ميباشد. در اندازه بري تخته ها بايد مواردي مانند ضخامت PVC عيب هايي همچون تابيدگي ورق و خش خوردگي سطوح مورد توجه قرار گيرند. در برش کاري برش قطعات فيبر پشت بند، بدنه، پاسنگ، بلنت و تاج، صورت مي گيرد.
۷- لبه چسباني:
اين مرحله به منظور زيبايي کار و محافظت از لبه هاي کار در برابر ضربه و نفوذ آب و رطوبت ميباشد. لبه چسباني را مي‌توان با نوارهاي از جنس چوب يا PvC انجام داد. ضخامت اين نوارها از mm 1/0 تا mm 2 ميباشد. نوارهايي با ضخامت mm 1/0 را در تخته هايي مانند طبقات داخل کابينت استفاده ميشود و نوارهايي با ضخامت بيشتر براي ديگر قسمت ها مخصوصاً درب کابينت به کار مي رود.
لبه چسباني را مي‌توان به دو صورت دستي و ماشيني انجام داد که مسلماً استفاده از روش ماشيني دقت کار سرعت و زيبايي کار را افزايش ميدهد.
بعد از اتمام لبه چسباني، امکان بيرون زدگي مقدار کمي چسب از کنار لبه ها وجود دارد که بايد به تميزکاري آن بپردازيم، البته دستگاه هاي مدرن امروزي اين عمل را به صورت اتوماتيک وار انجام مي‌دهند.
۸- شيار زدن قطعات:
شيار زدن مختص بدنه هاي کابينت زميني و ديواري ميباشد. شيار را به منظور قرار گرفتن فيبر پشت بند کار ايجاد مي‌کنند. بايد دقت کرد فاصله شيار بايد از پشتي بدنه mm 17 فاصله داشته باشد. اين فاصله براي ايجاد فضا براي نصب چوب هاي اتصال در پشت کابينت ميباشد.
۹- سوراخ زني:
در اين مرحله اقدام به خطاي کشي و مشخص نمودن سوراخ هاي اتصال بدنه سوراخ هاي ريل کشو و سوراخ هاي زير طبقه ها مي کنيم. پس از انجام سوراخ کاري، سوراخ هاي اتصال را در طرف بيروني بدنه خزينه مي کنيم. بايد دقت نمود تا سوراخ هاي ايجاد شده با فاصله cm5 از لبه کار و در مرکز ضخامت تخته اتصالي ايجاد گردند از ديگر عواملي که بايد در سوراخ کاري رعايت نمود اين است که سوراخهاي ايجاد شده حتما عمود بر سطح تخته باشد. سوراخ کاري باعث سرعت بخشيدن به مونتاژ کاري افزايش دقت و زيبايي کارمي شود.
۱۰- مونتاژ کاري:
در آخر پس از آماده شدن کليه قطعات اقدام به متصل کردن آنها به يکديگر مي کنيم. در هنگام منتاژکاري قبل از اين که پشت بندکار بر روي فيبر فيکس و محکم شود بايد دويدگي کار را بگيريم تا در هنگام نصب آنها بر روي ديوار و نصب درب هاي آنها دچار مشکل نشويم. مراحلي که در بالا توضيح داده شد هر کدام نياز مهارت و تجربه کاري دارند و اينگونه نيست که به سادگي توسط افراد غير متخصص صورت پذيرد.
ب) مرحله نصب کابينت: اين مرحله را مي‌توان به قسمت هاي زير تقسيم نمود: ۱- علامت گذاري بر روي ديوار ۲- نصب اتصالات بر روي ديوار ۳- نصب کابينت ۴- اندازه گيري درب ها نماي اپن و طبقات کابينت ها ۵- برش کاري و لبه چسباني ۶- لوله گذاري درب ها ۷- نصب درب دست گيره نماي اپن و طبقات کابينت ها
۱- علامت گذاري روي ديوار: اين مرحله از مهمترين مراحل نصب کابينت ميباشد. زيرا در خط کشي بر روي ديوار بايد نکاتي همچون تراز بودن خط ترسيمي، رعايت شود بي دقتي در ترسيم اين خطوط باعث ايجاد معايبي در کليه مراحل نصب ميشود.
۲- نصب اتصالات بر روي ديوار: براي نصب کابينت ديواري بر روي ديوار نياز به اتصالات محکمي است. در سالهاي اخير اتصالات گوناگوني ابداع شده اما متداولترين اتصال براي نصب کابينت هاي ديواري اتصال ۴۵ ميباشد که مي‌توان با چوب يا فلز انجام داد. در اتصال با چوب چوبي با مقطع مستطيلي ۸۰*۱۶ ميلي مترو طول دلخواه انتخاب کرده و با برشي ۴۵ در وسط مقطع در جهت طولي تخته آن را دو نيم مي کنيم که يکي از آنها بر روي خط هاي اندازه گذاري شده بر روي ديوار نصب ميشود و ديگري بر روي کابينت قرار مي گيرد. بااين اتصال کابينت به سرعت و با دقت نصب ميشود و قادر به تحمل بار زيادي است.
۳- نصب کابينت: پس از نصب اتصالات بر روي مکان هاي مشخص ابتدا کابينت هاي زميني را نصب مي کنيم. پس از نصب کابينت هاي زميني آنها را با يکديگر توسط پيچ، فيکس کرده و پس از فيکس کردن آنها به يکديگر به کمک پايه هاي کابينت آنها را به صورت تراز تنظيم مي کنيم. پس نصب را بيت هاي زميني، کابينت هاي ديواري را بر روي ديوار قرار داده و با يکديگر فيکس مي کنيم. پس از نصب کابينت ها نوبت به نصب تاج زير مهتابي و پاخور (پاسنگ) مي‌رسد. و در ادامه صفحه رويي کابينت زميني را نصب مي کنيم در نصب صفحه کابينت زميني بايد با توجه به نوع سينک و گاز محل نصب آن ها بر روي صفحه را آماده کرد و پس از نصب صفحه اقدام به نصب سينک و گاز کنيم.
۴- اندازه گيري درب ها نماي اپن و طبقات کابينت: پس از نصب کابينت ها در محل خود نوبت به اندازه گيري درب هاي کابينت ها نماي اپن و طبقات آنها مي‌رسد. در اندازه گيري طبقات بايد اندازه طبقات را ۱ تا ۲ سانتيمتر کوچکتر از اندازه واقعي عمق کابينت در نظر گرفت. در اندازه گيري درب ها بايد به مقدار ۴ تا ۵ ميلي متر اندازه ها کوچکتر از عرض واقعي درب باشد اين عمل به منظور عمل ريگلاژکاري انجام ميشود. به طور مثال اگر اندازه پشت عرض کابينت cm 50 باشد عرض درب ما cm 5/49 محاسبه ميشود. براي اندازه گيري ارتفاع درب ها مانند اندازه گيري عرض درب عمل مي کنيم با اين تفاوت که ارتفاع درب هاي کابينت هاي ديواري و همين طور زميني بايد ثابت باشد. درب ها و نماي اپن ساده پروفيلي و تمام چوب و يا مخلوطي از يکديگر ساخت.
۵- برش کاري و لبه چسباني: پس از اندازه گيري درب ها نماي اپن و طبقات کابينتها اقدام به برش کاري ابعاد مورد نظر مي کنيم و پس از اتمام برش کاري آنها را با PVC لبه چسباني مي کنيم در لبه چسباني درب ها و نماي اپن از نوارهاي PVC با ضخامت ۱ تا ۲ ميلي متر استفاده ميشود و براي لبه چسباني طبقات مي‌توان از نوارهايي با ضخامت ۱/۰ ميلي متر استفاده کرد. پس از لبه چسباني قطعات اقدام به تميز کردن لبه ها مي کنيم.
۶- نصب لولا بر روي درب کابينت: پس از آماده شدن درب ها به کمک دريل با مته گازور محل نصب لولاي گازور را بر روي درب ايجاد مي کنيم و پس از اتمام اين مرحله اقدام به نصب لولا مي کنيم، محل ايجاد لولا گازور بايد از لبه درب تا مرکز مته گازور حدود mm 22 فاصله داشته باشد. هنگام نصب لولا بايد دقت کرد لولا کاملاً موازي با لبه درب باشد تا در هنگام نصب درب بر روي کابينت دچار شکل نشويم در اينمرحله قبل از اقدام به نصب لولا بايد روي سطح درب مشخص شود اين عمل به دليل جلوگيري از نمايان شدن عيب هاي مانند تابيدگي يا خش هاي شديد بر روي سطح درب ميباشد. ۷- نصب درب، دستگيره، نماي اپن و طبقات
کابينت ها: پس از آماده شدن درب ها، طبقات و نماي اپن اقدام به نصب و جاگذاري آنها مي کنيم پس از نصب دربها اقدام به تنظيم کليه درب با فاصله يکنواخت و منتظم نسبت به يکديگر مي نمايم که اصطلاحاً به اين عمل ريگلاژکاري مي گويند و در آخرين مرحله کار اقدام به تميز کردن آشپزخانه مي کنيم.
ساخت کابينت همانند ديگر اشيا نيازمند به ابزار آلات و ماشين آلات خواص خود ميباشد که مي‌توان به ماشين اره خط زن دستگاه PVC دستگاه اتصال بيسکوئيتي يا دوچلچله، اره قطع کن يا فارسي بر اره نئوپان بر، چکش بادي دريل برقي و شارژي، و حتي دستگاه هاي پيشرفته تر مانند CNC اشاره کرد.
رعايت نكات فني و حفاظتي پس از نصب كابينت نكات فني
۱. درهاي كابينت را بيش از حد خود باز نكنيد و يا محكم در جاي خود نكوبانيد چون در اين صورت پس مدت كوتاهي درها از حالت طبيعي خود خارج شده و دچار افتادگي ميشود و بايد رگلاژ ( سرويس كردن ) شود.
۲. از لولاهايي با توجه به وزن در استفاده نموده . در صورت استفاده نكردن از لولاي مناسب در، پس از مدتي دچار افتادگي ميشود
۳. از ريلهاي مناسب براي كابينت خود استفاده كنيد زيرا روان حركت كردن كشوها از موارد مهمي است كه بايد به آن پرداخته شود .
۴. در صورت گير كردن كشو و به راحتي داخل نشدن آن كشو را خارج نموده و كليه پيچهاي ريلهاي متصل به بدنه را وارسي نموده در صورت بيرون ماندن پيچ آن را بر جاي خود بنشانيد و كشو را در جاي خود بگذاريد .
۵. حد اكثر از پايه هاي فلزي براي كف كابينت خود استفاده كنيد چون داراي توان بيشتري براي تحمل وزن ميباشد.
۶. در صورت مشاهده پيچي كه از كار بيرون مانده آن را در سر جاي خود بنشانيد زيرا با شل ماندن آن پيچ كار به خوبي به يكديگر جفت نميشود .
۷. از نوارهاي لب چسبان مناسب استفاده كنيد. نوارهاي لب چسبان را براي اين به كار ميرود كه لبه هاي خام نئوپان يا ام. دي. اف. ديد نداشته باشد. در صورت ديدن زردي بر روي اين نوارها كه اكثراً بر روي نوارهايي با رنگ سفيد قابل ملاحضه است بدانيد كه آن نوار سوخته است و پس از مدتي كنده خواهد شد. براي كنده نشدن اين نوارها ميتوانيد از نوع مرغوب آن به نام (ABS) كه يك ورقه پلاستيك به ضخامت نئوپان و يا ام. دي اف. است استفاده نماييد .
۸. پس از نصب كابينت قيدها( محل اتصال دوبدنه ) را كه در كابينت زميني و در سقف آن ميباشد بررسي كنيد تا ترك نخورده باشد چون در صورت تركيده بودن آن و يا هر قسمت ديگر اين تركها بزرگتر شده و امكان بروز هر نوع مشكلي ميباشد.
۹. براي اطمينان از ابعاد كابينت خود كليه كابينت هاي خود را به اين طريق اندازه گيري نماييد : هر كابينت را به صورت مجزا از يك قطر به قطر ديگر آن اندازه بزنيد در صورت مساوي بودن قطرها و يا تا۲ميلي متر خطا كابينت اصولي بسته شده است. در صورتي كه كابينت از ۲ ميلي متر بيشتر خطا داشته باشد كابينت اصولي نيست و در اصطلاح به آن دوئيده ميگويند و كابينت كج بسته شده است و درها خوب بر روي آن جفت نميشود . دئيدگي يكي از اشكالات مهم كابينت ميباشد كه در مرحله ساخت بايد به رعايت آن پرداخت در غير اين صورت در موقع نصب مشكلات جدي يراي نصب كننده بوجود ميايد. دوئيدگي يكي از مسائل مهم در توليدات چوبي ميباشد.
۱۰. اگر به كابينت نصب شده بر روي ديوار خود شك داريد كه از جنس نئوپان يا ام. دي .اف است و تمام قسمتهاي خام محصول با نوار پوشيده شده است ميتوانيد اتو را روشن كنيد پس از داغ شدن آن را بر روي نوار بكشيد نوار نرم شده و با دست خود آن را بلند كنيد. در اين صورت متوجه نوع جنس مصرفي خواهيد شد .
۱۱. صفحه كابينت بايد به سقف كابينت زميني پيچ شود تا بتوان آن را عوض كرد. در بعضي موارد مشاهده شده است كه صفحه كابينت را به سقف كابينت زميني با چسب متصل كرده اند. اين كار درست نميباشد چون در صورت بروز مشكل براي صفحه رويي كل كابينت زميني بايد جمع شود. نكات حفاظتي
۱. از گذاشتن وسايل سنگين به مدت زياد در كابينت بپرهيزيد چون مقاومت عمود بر الياف تخته كم بوده و امكان شكست در كابينت را ميدهد . ۲. كابينت خود را به اندازه معمول پر كنيد زيرا در دراز مدت فشار به تخته آمده و در اصطلاح مي گويند تخته شكم داده است يعني قوس پيدا كرده . ۳. از چسب آبندي حتماً براي دور سينك خود استفاده كنيد. سينك بايد به صورت تراز در جاي خود نشسته باشد چون در غير اين صورت آب در سينك ميماند . ۴. اگر از گازهاي تو كار يعني تو نشسته استفاده ميكنيد حتماً لبه آن با صفحه رويي كابينت يكي باشد و در آن محل حتماً از چسب آبندي استفاده كنيد . ۵. اگر نوارهاي روي لبه كابينت كنده شده و يا شكسته شده سريعاً آن را تعويض كنيد چون در صورت نفوذ آب به داخل آن باد ميكند . ۶. هر چند وقت يك بار زير كابينت خود را تميز كنيد تا محل تجمع سوسك و مورچه نشود مورچه متواند به بافت چوبي آسيب برساند. ۷. از پريدن روي كابينت و نشستن بر روي آن خود داري كنيد چون فشار بيش از حدبه آن وارد ميشود و احتمال شگست وجود خواهد داشت . ۸. هرگز كابينت چوبي و يا ساخته شده با ام دي اف را با آب نشوييد. ۹. كف كشوهاي كابينت ها اكثراً فيبر ميباشد و چون فيبر از لحاظ مقاومتي ضعيف مي باشد در هنگام چيدن وسايل در داخل كشوها دقت كنيد وسايل سنگين در آن نذاريد. ۱۰. از گذاشتن قاشق يا چنگال خيس در داخل گشوها بپرهيزيد چون فيبر نسبت ب آب مقاوم نيست و سريعاً خراب ميشود . ۱۱. در صورت كنده شدن روكش روي صفحه كابينت حتماً آن را عوض كنيد چون در غيراين صورت و نفوذ آب به داخل آن پس از مدتي صفحه باد كرده و خراب ميشود. ۱۲. در صورت ايجاد لك بر روي كابينت و نرفتن شما ميتوانيد آن را با كمي تينر فوري ببريد.تينر را با دست مال بر روي لك بكشيد. ۱۳. هر چند وقت يك بار به كابينت زير سينك نگاه كنيد تا آب در آنجا چكه نكند. ۱۴. اگر كابينت خانه شما چوبي است هر چند وقت يكبار به آن واكس بزنيد تا كابيت چوبي شما سالم بماند.
